دیستروفی ماهیچه ای چیست؟ + انواع، علائم و درمان
دیستروفی ماهیچه ای شامل تجمعی از اختلالات از بین برنده عضلات است. دیستروفی ماهیچه ای دوشن رایج ترین نوع است. نبود پروتئینی به نام دیستروفین از دلایل اصلی دیستروفی ماهیچه ای محسوب می شود. هم اکنون از ژن درمانی برای مقابله با این بیماری استفاده می شود. در حال حاضر، هیچ درمانی برای دیستروفی ماهیچه ای وجود ندارد. دیستروفی عضلانی هیچ درمان قطعی ندارد. اما مصرف داروها و سایر گزینه های درمانی به کنترل علائم و کند کردن دوره بیماری کمک می کنند. در این مقاله از بخش بیماری های دکتر سلام راجع به دیستروفی ماهیچه ای صحبت خواهیم کرد.
خلاصه دیستروفی ماهیچه ای
دیستروفی ماهیچه ای یا عضلانی گروهی از بیماری هاست که سبب ضعف پیش رونده و از دست دادن حجم عضلات می شود. در دیستروفی ماهیچه ای، ژن های ناهنجار (جهش) در تولید پروتئین های ضروری برای ایجاد ماهیچه های سالم دخالت می کنند. دیستروفی ماهیچه ای انواع مختلفی دارد.
علائم رایج ترین انواع دیستروفی ماهیچه ای اغلب در دوران کودکی آغاز می شوند و بیشتر پسرها را تحت تاثیر قرار می دهند. سایر انواع دیستروفی تا بزرگسالانی علائمی از خود نشان نمی دهند.
فروش ویژه انواع استندینگ برد (تخت ایستا) وینکل پلاس
علائم دیستروفی ماهیچه ای
رایج ترین علامت دیستروفی ماهیچه ای ضعف پیش رونده عضلات است. بسته به نوع دیستروفی عضلانی، علائم و نشانه های خاص در سنین مختلف و در گروه های مختلفی از عضلات رخ می دهند.
انواع مختلف دیستروفی ماهیچه ای
دیستروفی ماهیچه ای دوشن
این نوع دیستروفی، رایج ترین نوع دیستروفی عضلانی است. اگر چه دختران هم می توانند دچار نوع خفیف تری از این بیماری شوند اما این نوع دیستروفی بیشتر در میان پسرها رایج است. علائم و نشانه هایی که معمولا در اوایل کودکی ظاهر می شوند عبارتند از:
- افتادن مکرر
- مشکل داشتن برای بلند شدن از موقعیت دراز کشیده یا نشسته
- مشکلات دویدن و پریدن
- کج راه رفتن
- راه رفتن روی انگشت های پا
- عضلات بزرگ ساق پا
- درد و خشکی عضلات
- مشکلات یادگیری
- تاخیر در رشد
دیستروفی ماهیچه ای بکر
مشخصات و قیمت انواع دستگاه اکوکاردیوگرافی
علائم و نشانه های دیستروفی عضلانی بکر شبیه علائم دیستروفی عضلانی دوشن هستند. اما علائم دیستروفی عضلانی بکر خفیف تر هستند و رشد آهسته تری دارند. علائم معمولا در نوجوانی آغاز می شوند اما ممکن است در میان دهه دوم زندگی و یا حتی دیرتر خود را نشان دهند.
سایر انواع دیستروفی ماهیچه ای
برخی از انواع دیستروفی عضلانی با توجه به خصوصیات خاصی که دارند یا با توجه به جایی از بدن که علائم آغاز می شوند، توصیف می شوند. مثال هایی از این انواع دیستروفی عضلانی شامل این مواردند:
دیستروفی ماهیچه ای میوتونیک
این نوع دیستروفی شامل عدم توانایی برای شل کردن عضلات، پس از انقباض است. عضلات صورت و گردن معمولا اولین عضلاتی هستند که تحت تاثیر قرار می گیرند. افرادی با این نوع دیستروفی عضلانی، معمولا صورت های کشیده و لاغر، پلک های افتاده چشم و گردن همچون قو دارند.
جهت مشاهده و خرید انواع فشارسنج عقربه ای کلیک کنید
دیستروفی ماهیچه ای فاشیو اسکاپولو هومرال یا “دیستروفی ماهیچه ای چهره ای کتفی بازویی” (FSHD)
در این نوع دیستروفی، ضعف عضلات معمولا از صورت، ران ها و شانه ها آغاز می شود. در این نوع دیستروفی عضلانی، وقتی بازوها بالا برده می شوند، کتف همچون بال به نظر می رسد. شروع این نوع دیستروفی معمولا در نوجوانی است اما می تواند در کودکی و اواخر 50 سالگی نیز آغاز شود.
دیستروفی ماهیچه ای مادرزادی
این نوع دیستروفی دخترها و پسرها را تحت تاثیر قرار می دهد و هنگام تولد یا قبل از 2 سالگی مشخص می شود. برخی از انواع این نوع دیستروفی به آرامی رشد می کنند و تنها سبب ناتوانی خفیف می شوند؛ در حالی که برخی دیگر به سرعت رشد می کنند و سبب اختلال شدید می شوند.
دیستروفی ماهیچه ای لیمب گیردل
عضلات ران و شانه معمولا اولین عضلاتی هستند که تحت تاثیر قرار می گیرند. افراد با این نوع دیستروفی عضلانی، برای بلند کردن قسمت جلوی پا مشکل دارند و ممکن است به طور مکرر لیز بخورند. شروع این نوع دیستروفی معمولا در کودکی یا نوجوانی است.
جهت مشاهده و خرید انواع ترالی لاپاراسکوپی کلیک کنید
چه هنگامی به پزشک مراجعه کنید
اگر علائم ضعف عضلات (همچون افزایش دست و پا چلفتی بودن و افتادن مکرر) را در خود یا فرزندتان مشاهده کردید به پزشک مراجعه کنید.
دلایل و عوامل مخاطره آمیز برای دیستروفی عضلانی
دیستروفی عضلانی معمولا یک اختلال ارثی، ژنتیکی است که از والدین به فرزندشان منتقل می شود. اما همیشه این گونه نیست. حدود 35 درصد از موارد دیستروفی عضلانی، به علت جهش ژن هایی رخ می دهند که تولید پروتئین را تغییر می دهند. هنوز کاملا مشخص نیست که چرا این جهش برای برخی از افراد اتفاق می افتد. جهش ژنتیکی مشخص ارثی، به همراه کروموزومی که ژن ناهنجار را حمل می کند، نوع دیستروفی عضلانی فرد را تعیین می کنند.
دیستروفی عضلانی اغلب مردان را بیش از زنان تحت تاثیر قرار می دهد. علت این موضوع کروموزوم هایی است که مردان با آن ها متولد می شوند. زنان دو کروموزوم X دارند، در حالی که مردان تنها یک کروموزوم X دارند. مردان همچنین یک کروموزوم Y هم دارند. کروموزوم Y از ژن دیستروفین کپی ندارد و در شروع دیستروفی نقشی ایفا نمی کند. احتمال بروز دیستروفی عضلانی در زنان کمتر است. علت این موضوع این است که ژن سالم در یک کروموزوم X زنان می تواند به اندازه کافی دیستروفین تولید کند تا عملکرد ژن ناقص در کروموزوم X ناهنجار را جبران کند.
مشخصات و قیمت انواع ساکشن جراحی
بیشتر بدانید: کروموزوم XXY سندرم کلاین فلتر چیست؟
از طرف دیگر از آن جایی که مردان تنها یک کروموزوم X دارند بیشتر در معرض جهش ژنتیکی قرار دارند و نمی توانند پروتئین دیستروفین کافی و عادی تولید کنند. زنی که ژن های غیرعادی دارد که مسئول دیستروفی عضلانی هستند، حامل این اختلال است. 50 درصد احتمال دارد که هر یک از فرزندان او، ژن جهش یافته را از مادرشان به ارث ببرند. اگر یکی از پسرهای او ژن معیوب را به ارث ببرد، آن فرد دچار اختلالات ماهیچه ای می شود.
عوارض جانبی ضعف پیش رونده عضلات عبارتند از:
مشکلات راه رفتن
برخی از افراد با دیستروفی عضلانی باید از ویلچر استفاده کنند.
مشکلات استفاده از بازوها
فروش ویژه انواع تخت تراکشن وینکل پلاس
اگر عضلات بازوها و شانه ها تحت تاثیر قرار بگیرند، فعالیت روزانه می تواند دشوار شود.
کوتاه شدن عضلات یا تاندون های اطراف مفاصل (انقباض)
انقباضات می توانند قابلیت حرکت را محدود کنند.
مشکلات نفس کشیدن
ضعف پیش رونده می تواند روی عضلات مربوط به نفس کشیدن هم تاثیر بگذارد. برخی از افرادی که دیستروفی عضلانی دارند باید از ابزار کمک تنفسی (ونتیلاتور) استفاده کنند. در ابتدا از این ابزار باید شب ها استفاده کرد اما بعدها می توان در طول روز هم از آن استفاده کرد.
جهت مشاهده و خرید انواع الکتروسرجری کلیک کنید
انحنای غیرطبیعی ستون فقرات (اسکولیوزیس)
ممکن است که عضلات ضعیف شده نتوانند ستون فقرات را صاف نگه دارند.
مشکلات قلب
دیستروفی عضلانی می تواند از کارآمد بودن عضلات قلب بکاهد.
مشکلات بلع
اگر عضلاتی که در بلعیدن شرکت دارند تحت تاثیر قرار بگیرند، مشکلات غذا خوردن و پنومونی (ذات الریه) آسپیراسیون می تواند رخ دهد. استفاده از لوله تغذیه می تواند گزینه مناسبی در نظر گرفته شود.
فروش ویژه انواع آمالگاماتور وینکل پلاس
تشخیص دیستروفی ماهیچه ای
برای تشخیص، پزشک با بررسی سابقه پزشکی و معاینه فیزیکی شروع می کند. بعد از آن ممکن است که پزشک این موارد را پیشنهاد دهد:
تست آنزیم
عضلات آسیب دیده آنزیم هایی همچون کراتین کیناز (CK) را در خون آزاد می کنند. در فردی که آسیب و ضربه ای ندیده، سطح بالای CK در خون می تواند بیماری عضلات را نشان دهد.
تست های ژنتیکی
نمونه خون می تواند بررسی شود تا وجود جهش در برخی ژن هایی که سبب دیستروفی عضلانی می شوند مشخص شود.
مشخصات و قیمت انواع ترالی بیمارستانی
بیوپسی عضلات
قسمت کوچکی از عضله می تواند با ایجاد برش یا با سرنگ توخالی برداشته شود. با بررسی نمونه بافت می توان دیستروفی عضلات را از سایر بیماری های عضلانی تشخیص داد.
آزمایش های بررسی قلب (الکتروکاردیوگرافی و اکوکاردیوگرام)
این آزمایش ها برای بررسی عملکرد قلب، خصوصا در افرادی که دیستروفی عضلانی میوتونیک دارند، استفاده می شوند.
آزمایش های بررسی ریه ها
فروش ویژه انواع تجهیزات کمکی راه رفتن وینکل پلاس
این آزمایش ها برای بررسی عملکرد ریه ها استفاده می شوند.
الکترومایوگرافی
یک سوزن الکترود در عضله ای که قرار است روی آن آزمایش شود قرار می گیرد. فعالیت الکتریکی هنگامی که استراحت می کنید و یا زمانی که به آرامی عضلات را سفت می کنید، اندازه گیری می شود. تغییر در الگوی فعالیت الکتریکی می تواند بیماری عضلات را تایید کند.
درمان دیستروفی ماهیچه ای
اگر چه هیچ درمانی برای هر نوع دیستروفی عضلات وجود ندارد، اما گزینه های درمانی می توانند زمانی که بیمار می تواند فعال بماند را گسترش دهند و به تقویت عضلات قلب و ریه کمک کنند. بررسی درمان های جدید، هم اکنون در جریان است. افراد با دیستروفی عضلانی باید در طول زندگی شان تحت نظر گرفته شوند.
تیم درمان این بیماران باید شامل نورولوژیستی باشد که در زمینه بیماری های نوروماسکولار (عصبی عضلانی) تخصص دارد. به علاوه باید شامل متخصص طب فیزیکی، متخصص توانبخشی، فیزیوتراپ و کاردرمان نیز باشد. برخی افراد به متخصص ریه (پولمونولوژیست)، متخصص قلب (کاردیولوژیست)، متخصص اختلالات خواب، متخصص غدد درون ریز (متخصص اندوکرینولوژی)، جراح ارتوپد و سایر متخصصان نیز نیاز پیدا می کنند.
جهت مشاهده و خرید انواع الکتروسرجری کلیک کنید
گزینه های درمانی شامل مصرف دارو، فیزیوتراپی، کاردرمانی، جراحی و سایر پروسه هاست. ارزیابی ادامه دار قدم زدن، بلعیدن، تنفس و عملکرد دست، به تیم درمان این امکان را می دهد که با پیشرفت بیماری، درمان را تنظیم کنند.
داروهای دیستروفی ماهیچه ای
ممکن است که پزشک این موارد را پیشنهاد دهد:
کورتیکواستروئیدهایی نظیر پردنیزون و دفلازاکورت (Emflaza) که به تقویت عضلات و تاخیر در پیشرفت برخی از انواع مشخص دیستروفی عضلات کمک می کنند. اما استفاده طولانی مدت از این انواع داروها می تواند سبب افزایش وزن و ضعیف شدن استخوان ها شود و خطر شکستگی استخوان ها را افزایش دهد.
داروهای جدیدتر نظیر اتپلیرزن (Exondys 51)، که مصرف آن توسط سازمان غذا و دارو (FDA) تایید شده و به طور اختصاصی برای درمان افراد دچار دیستروفی عضلانی دوشن استفاده می شود. این دارو در سال 2016 تایید شد. در سال 2019، FDA مصرف داروی golodirsen (Vyondys53) را برای درمان برخی از افراد دچار دیستروفی دوشن که جهش ژنتیکی خاصی داشتند، تایید کرد. در صورتی که دیستروفی عضلانی به قلب آسیب زده باشد؛ داروهای قلب، همچون مهارکننده آنزیم مبدل آنژیوتانسین (ACE) یا بتابلاکرها تجویز می شوند.
جهت مشاهده و خرید انواع تجهیزات پزشکی و سلامت کلیک کنید
درمان دیستروفی ماهیچه ای
چندین نوع درمان و ابزار کمکی می توانند کیفیت زندگی را برای افراد دچار دیستروفی عضلانی بهبود بخشند و گاهی طول زندگی را در این افراد افزایش دهند. مثال هایی از این انواع درمان عبارتند از:
تمرینات مربوط به دامنه حرکت و تمرینات کششی
دیستروفی عضلات می تواند انعطاف پذیری و حرکت مفاصل را محدود کند. اندام های زیرین معمولا به سمت داخل کشیده می شوند و در آن موقعیت ثابت می مانند. تمرینات مربوط به دامنه حرکت کمک می کنند که تا حد امکان مفاصل را انعطاف پذیر نگه دارید.
ورزش
ورزش های هوازی همچون پیاده روی و شنا به حفظ استقامت، حرکت و سلامت کل کمک می کنند. برخی از انواع ورزش های مقاومتی نیز می توانند موثر باشند. اما قبل از هر چیزی با پزشک مشورت کنید چون برخی از انواع ورزش می توانند برای شما مضر باشند.
جهت مشاهده و خرید انواع تخت پزشکی و بیمارستانی کلیک کنید
بریس یا آتل
بریس ها با کشیده و منعطف نگه داشتن عضلات و تاندون ها، پیشرفت انقباضات عضلات و تاندون ها را کاهش می دهند. بریس ها می توانند با فراهم کردن پشتیبانی برای عضلات ضعیف شده، به حفظ حرکت و عملکرد کمک کنند.
وسایل کمکی برای حرکت
عصا، واکر و ویلچر به حفظ حرکت و مستقل بودن کمک می کنند.
بیشتر بدانید: بیماری های تنفسی؛ سندرم کاهش حجم هوای تنفسی در اثر چاقی
وسایل کمک تنفسی
فروش ویژه انواع یخچال و فریزر آزمایشگاهی وینکل پلاس
با ضعیف شدن عضلات تنفسی، دستگاه آپنه خواب به افزایش انتقال اکسیژن در طول شب کمک می کند. برخی از افراد با دیستروفی عضلانی شدید باید از ابزاری استفاده کنند که هوا را با فشار به ریه ها داخل یا از آن ها خارج کند (ونتیلاتور).
جراحی
ممکن است برای اصلاح انقباضات یا انحراف غیرطبیعی ستون فقرات که در نهایت می تواند تنفس را دشوار کند، به جراحی نیاز باشد. عملکرد قلب می تواند با استفاده از پیس میکر یا سایر ابزار قلب بهبود پیدا کند.
پیشگیری از عفونت های تنفسی
عفونت های تنفسی می توانند برای افراد دچار دیستروفی عضلانی مشکل ساز شوند. در نتیجه بهتر است واکسن ذات الریه را دریافت کنید و واکسن آنفولانزا را نیز فراموش نکنید. سعی کنید با کودکان و بزرگسالانی که عفونت مشهود دارند در تماس نباشید.
جهت مشاهده و خرید انواع ترالی اورژانس کلیک کنید
چشم انداز دیستروفی ماهیچه ای
پیش بینی این که فرد دچار دیستروفی با چه چیزهایی روبرو خواهد شد و طول عمر او چه میزان خواهد بود، به نوع دیستروفی و شدت علائم او بستگی دارد. دیستروفی عضلانی دوشن می تواند سبب بروز عوارض جانبی مهلکی همچون دشواری تنفس و مشکلات قلبی شود. در گذشته افراد دچار این اختلالات فراتر از دهه دوم زندگی، زنده نمی مانند اما پیشرفت های صورت گرفته به افزایش این مدت کمک می کنند.
در حال حاضر، میانگین طول عمر افرادی که بیماری دوشن دارند 27 سال است و با گذر زمان، این میزان با پیشرفت گزینه های درمانی افزایش پیدا می کند. فردی که دیستروفی عضلانی دارد تا آخر عمر به درمان یا ابزار کمکی نیاز دارد.
تحقیقات اخیر راجع به دیستروفی ماهیچه ای
امروزه اطلاعات زیادی درباره مکانیزم های دیستروفی عضلانی (مکانیزم های عضلانی و ژنتیکی) در دسترس است؛ اما تا یافتن درمان کامل فاصله داریم. البته با پیشرفت تحقیقات به این هدف نزدیک تر خواهیم شد.
درمان جایگزینی ژن
فروش ویژه انواع ترالی کپسول اکسیژن وینکل پلاس
به علت این که ژن خاصی که در دیستروفی عضلانی نقش دارد شناخته شده است، درمان جایگزینی ژن می تواند پروتئین دیستروفین از دست رفته را جایگزین کند. البته استفاده از این روش مشکلات پیچیده ای به همراه دارد، برای مثال ممکن است که سیستم ایمنی پروتئین جدید را پس بزند و به میزان زیادی از ژن دیستروفین برای جایگزینی نیاز باشد.
روش دیگر، تولید اتروفین را هدف قرار می دهد. اتروفین پروتئینی شبیه دیستروفین است که توسط دیستروفی عضلانی تحت تاثیر قرار نمی گیرد. اگر نیاز باشد که تولید اتروفین تنظیم شود و یا افزایش پیدا کند، بیماری متوقف می شود یا از سرعت آن کم می شود.
تغییر در تولید پروتئین
اگر ژن دیستروفین توسط دستگاه مخصوص سنتز پروتئین خوانده شود و به جهش برسد، دستگاه متوقف می شود و پروسه ساخت پروتئین را کامل نمی کند. داروهایی در حال بررسی هستند که سبب می شوند ابزار ساخت پروتئین محتوای جهش یافته را رد کند و ساخت دیستروفین را ادامه دهد.
داروهایی برای به تاخیر انداختن از دست رفتن عضلات
برخی از محققان به جای مورد هدف قرار دادن ژن های دخیل در دیستروفی عضلانی، برای کاهش از دست رفتن ناگزیر عضلات تلاش می کنند. عضلات در شرایط استاندارد می توانند خود را ترمیم کنند. تحقیقات صورت گرفته روی کنترل یا افزایش این ترمیم ها، مزایایی را برای افرادی که دیستروفی عضلانی دارند نشان می دهد.
تحقیقات روی سلول های بنیادی
تحقیقات در حال بررسی امکان قرار دادن سلول های بنیادی عضلات هستند که توانایی تولید پروتئین دیستروفین را دارند. پروژه های اخیر موثرترین انواع سلول ها برای استفاده و نحوه انتقال آن ها به ماهیچه اسکلتی را بررسی می کنند.
پیوند سلول سازنده عضلانی (میوبلاست)
در طول اولین مراحل دیستروفی عضلانی، سلول های میوبلاست (که به آن ها سلول های ماهواره ای نیز گفته می شود) ترمیم می شوند و جایگزین رشته های معیوب عضلانی می شوند. با تمام شدن انرژی سلول های میوبلاست، عضلات به آرامی تبدیل به بافت همبند می شوند. برخی از مطالعات روی قرار دادن سلول های اصلاح شده میوبلاست در عضلات تلاش می کنند تا این سلول ها را جایگزین سلول های میوبلاست طبیعی کنند که دیگر عملکردی ندارند.
افراد چگونه با دیستروفی عضلانی (MD) کنار می آیند؟
جهت مشاهده و خرید انواع گیت ترینر کلیک کنید
اگر چه MD چالش های متفاوتی را در بسیاری از جنبه های زندگی عرضه می کند، اما افرادی که MD دارند هم می توانند از زندگی شان لذت ببرند. پیشرفت هایی در زمینه درمان با دارو، فیزیوتراپی و تکنولوژی کمکی می توانند انجام برخی از فعالیت های روزانه را آسان تر کنند و به بهبود سلامت و کیفیت زندگی کمک کنند. تقریبا تمام افراد با هر نوع MD با گذر زمان، تشدید علائم را تجربه می کنند.
به طور کلی عضلات در طول زندگی ضعیف می شوند و بیماران با بالا رفتن سن در انجام فعالیت های عادی به مشکل بر می خورند. عوامل گوناگونی می توانند روی نحوه کنترل چالش های این اختلال توسط افراد دچار MD و خانواده هایشان تاثیر بگذارند. از جمله کارهایی که می توانید انجام دهید:
موارد مورد نیاز را در دسترس نگه دارید
این مورد شامل عریض کردن ورودی درها، انتقال اتاق خواب به طبقه پایین و ایجاد سایر تغییرات برای اطمینان از این موضوع است که فرد به ابزاری همچون ویلچر برای کمک به حرکت دسترسی دارد.
امکان حرکت را افزایش دهید
بریس، عصای زیر بغل، ویلچر و سایر ابزار می توانند به افراد کمک کنند که به طور مستقل حرکت کنند.
جهت مشاهده و خرید انواع تجهیزات هتلینگ بیمارستانی کلیک کنید
یک وزن سالم را حفظ کنید
رسیدن به یک وزن سالم و حفظ آن راه مهمی برای کاهش فشار روی عضلات و پیشگیری از بروز برخی از مشکلات سلامتی (همچون مشکلات تنفسی) است.
فعالیت فیزیکی کافی داشته باشید
برخی از فعالیت های فیزیکی همچون شنا می توانند به تقویت قدرت عضلات و سلامت کل کمک کنند.
به اندازه کافی بخوابید
با ضعیف شدن عضلات، پیدا کردن پوزیشن راحتی برای خوابیدن می تواند دشوار باشد. برخی از تخت ها و تشک ها به بهبود راحتی کمک می کنند و می توانند کیفیت خواب را بالا ببرند. افرادی که دچار MD هستند و خانواده هایشان می توانند با سایر افرادی که با چالش های این بیماری روبرو هستند ملاقات کنند و راه حل های ممکن را از آن ها یاد بگیرند.
فروش ویژه انواع واکر معکوس وینکل پلاس
تفاوت میان دیستروفی عضلانی (MD) و مولتیپل اسکلروزیس (MS) چیست؟
- دیستروفی عضلانی (MD) گروهی از اختلالات ژنتیکی است که به تدریج عضلات را ضعیف می کند و به آن ها آسیب می زند.
- مولتیپل اسکلروزیس (MS) یک اختلال سیستم عصبی مرکزی مربوط به ایمنی است که ارتباط بین مغز و بدن و ارتباط درون خود مغز را مختل می کند.
اگر چه MD و MS می توانند در ابتدا شبیه به نظر برسند اما این دو اختلال خیلی با هم متفاوتند:
نتیجه
به علت شباهت علائم دیستروفی عضلانی (MD) و مالتیپل اسکلروزیس (MS) گاهی افراد این دو اختلال را با هم اشتباه می گیرند. این دو بیماری از نظر تاثیری که روی بدن می گذارند، خیلی با هم متفاوتند. MD عضلات را تحت تاثیر قرار می دهد در حالی که MS سیستم عصبی مرکزی را تحت تاثیر قرار می دهد. MD مهلک است اما MS این گونه نیست. درمان شناخته شده ای برای هر دوی این اختلالات وجود ندارد اما گزینه های درمانی موجود به کنترل علائم و کاهش سرعت بیماری کمک می کنند.
جهت مشاهده و خرید انواع تخت ماساژ برقی کلیک کنید