گاستروپارزی یا فلج معده کودکان را بهتر بشناسیم!

گاستروپارزی یا فلج معده به بیماری ای گفته می‌شود که در آن سیستم عصبی پاراسمپاتیک (عصب‌هایی که مسئول کنترل فعالیت‌های گوارشی هستند) که بر روی عضلات معده اثر می‌گذارد، آسیب می‌بیند. در این بیماری، حرکت معده کاهش می‌یابد و عصاره غذا به صورت بطری در معده نگه می‌ماند به جای آنکه به روده بزرگ منتقل شود. این بیماری معمولاً به دلیل آسیب به عصب‌هایی که معده را کنترل می‌کنند، ایجاد می‌شود.

علت گاستروپارزی کودکان

گاستروپارزی یا فلج معده در کودکان ممکن است به دلیل عوامل مختلفی ایجاد شود. برخی از این عوامل عبارتند از:

بیماری‌های عصبی: برخی از بیماری‌های عصبی مانند سکلروز چندگانه، پارکینسون، سایر بیماری‌های مرتبط با عصب‌های معده و اختلالات عصبی مرتبط با دیگر اعضای گوارش ممکن است باعث ایجاد گاستروپارزی در کودکان شوند.
بیماری‌های متابولیک: برخی از بیماری‌های متابولیک مانند دیابت، هیپوتیروئیدیسم، هیپرکلسمی و بیماری آدیسون ممکن است باعث ایجاد گاستروپارزی در کودکان شوند.
بیماری‌های التهابی: برخی از بیماری‌های التهابی مانند بیماری کرون و کلیه بیماری‌های التهابی روده ممکن است باعث ایجاد گاستروپارزی در کودکان شوند.
عوامل عصبی: برخی عوامل عصبی مانند استرس و اضطراب می‌تواند باعث ایجاد گاستروپارزی در کودکان شود.
عوامل دارویی: برخی از داروها مانند آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای ضد تشنج و داروهایی که برای درمان بیشتر بیماری‌ها استفاده می‌شوند، ممکن است باعث ایجاد گاستروپارزی در کودکان شوند.
بیماری‌های گوارشی: برخی بیماری‌های گوارشی مانند اختلالات حرکت روده، بیماری‌های بدخیم مانند سرطان معده و بیماری‌های مرتبط با جراحی گوارش ممکن است باعث ایجاد گاستروپارزی در کودکان شوند.

برای کسب اطلاعات در مورد هیرشپرونگ کودکان کلیک کنید

علائم گاستروپارزی کودکان

علائم گاستروپارزی در کودکان می‌تواند متنوع باشد و به طور کلی شامل علائمی است که با خلقیات گوارشی مرتبط هستند. بعضی از علائم شایع گاستروپارزی در کودکان عبارتند از:

سوء هاضمه: کودکان مبتلا به گاستروپارزی ممکن است سوء هاضمه و احساس تپش در شکم خود را تجربه کنند.
استفراغ: کودکان مبتلا به گاستروپارزی ممکن است به صورت مکرر استفراغ کنند، نهایتاً تا فضای شکمی خالی شده ولی باز هم نتوانند غذا بخورند.
احساس سیری زودرس: کودکان مبتلا به گاستروپارزی ممکن است احساس سیری زودرس داشته باشند و به طور مداوم گرسنه باشند.
درد شکمی: کودکان مبتلا به گاستروپارزی ممکن است به دلیل تغییرات در حرکت معده، درد شکمی تجربه کنند.
تغییرات در وزن: کودکان مبتلا به گاستروپارزی ممکن است به دلیل سوء جذب غذا و کاهش اشتها، وزن خود را از دست دهند.
اختلالات خواب: کودکان مبتلا به گاستروپارزی ممکن است به دلیل درد شکمی و استفراغ، اختلالات خواب داشته باشند.

نحوه تشخیص گاستروپارزی

تشخیص گاستروپارزی در کودکان نیز بر اساس علائم بالینی و تست‌های تشخیصی انجام می‌شود. برخی از روش‌های تشخیص گاستروپارزی در کودکان عبارتند از:

مصاحبه پزشکی: پزشک با مصاحبه با شما و کودکتان به علائم بالینی و سابقه پزشکی کودکتان توجه می‌کند. این مصاحبه شامل سوابق پزشکی کودک، علائم بالینی، عادات غذایی و تاریخچه خانوادگی است.
آزمایش خون: آزمایش خون ممکن است برای بررسی علائمی مانند کاهش سطح آهن و فولات در خون کودک انجام شود.
تست نفوذ نفوذی: در این تست، کودک باید غذا یا نوشیدنی حاوی رادیوایزوتوپ هیدروژن-کربن 13C را مصرف کند. سپس نمونه‌ای از تنفس کودک با استفاده از الکترونیکی مخصوصی گرفته می‌شود که میزان رادیوایزوتوپ در آن سنجیده می‌شود. اگر معده کودک به خوبی کار نمی‌کند، ممکن است معده بیشتر از حد معمول به غذا نچسبد و نتواند آن را هضم کند که باعث افزایش سطح رادیوایزوتوپ در تست نفوذ نفوذی می‌شود.
بررسی معده با استفاده از اندوسکوپی: در این روش، یک تیوب نازایی به معده کودک برای بررسی داخلی معده و انجام بیوپسی گرفته می‌شود. این روش به پزشک اجازه می‌دهد تا آسیبهای معده را بررسی کند و ممکن است باعث تشخیص گاستروپارزی در کودکان شود.

راه های درمان گاستروپارزی

درمان گاستروپارزی در کودکان بستگی به علت اصلی و شدت علائم بالینی آن‌ها دارد. در بعضی موارد، تغییر در رژیم غذایی و تغییر در فعالیت‌های روزانه کودک ممکن است کافی باشد. در موارد دیگر، داروها و درمان‌های دیگر ممکن است لازم باشد. برخی از راه‌های درمان گاستروپارزی در کودکان عبارتند از:

تغییرات در رژیم غذایی: تغییرات در رژیم غذایی ممکن است بهبود علائم گاستروپارزی در کودکان را به همراه داشته باشد. ممکن است پزشک شما به شما توصیه کند که مقدار غذایی را کم کنید و برخی از غذاها و نوشیدنی‌ها را از رژیم غذایی کودک حذف کنید.
داروها: پزشک شما ممکن است داروهایی را برای درمان گاستروپارزی در کودکان تجویز کند، مانند داروهای ضد تشنج، داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد اسپاسم. این داروها می‌توانند کمک کننده در درمان علائم گاستروپارزی باشند.
ترکیب دارویی: در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهای مختلف را به صورت ترکیبی برای درمان گاستروپارزی در کودکان تجویز کند.
مشاوره روان‌شناسی: برخی کودکان ممکن است به علت تنش و استرس، علائم گاستروپارزی داشته باشند. در این موارد، مشاوره روان‌شناسی می‌تواند به کودک کمک کند تا با تنش و استرس خود برخورد کند و علائم گاستروپارزی‌اش را کاهش دهد.

درمان دارویی

درمان دارویی گاستروپارزی در کودکان شامل استفاده از داروهای مختلف است که به منظور کاهش علائم بالینی آن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. در زیر به برخی از دسته‌های اصلی داروهای درمان گاستروپارزی در کودکان اشاره شده است:

مهار کننده‌های پمپ پروتون (PPI): این داروها به کاهش ترشح اسید معده کمک می‌کنند و بهبود علائم گاستروپارزی مانند درد شکم، سوزش معده و رفلاکس معده را فراهم می‌کنند. برخی از مهار کننده‌های پمپ پروتون مانند اومپرازول، پانتوپرازول و اسومپرازول مورد استفاده در کودکان قرار می‌گیرند.
آنتاگونیست‌های گیرنده H2: این داروها نیز به کاهش ترشح اسید معده کمک می‌کنند و علائم گاستروپارزی مانند درد شکم، سوزش معده و رفلاکس معده را کاهش می‌دهند. برخی از آنتاگونیست‌های گیرنده H2 مانند فاموتیدین و سیمتیدین مورد استفاده در کودکان قرار می‌گیرند.
ضداسپاسم: این داروها به کاهش اسپاسم معده و روده کمک می‌کنند و بهبود علائم گاستروپارزی مانند درد شکم و اسهال را فراهم می‌کنند. برخی از ضد اسپاسم‌ها مانند دیسیکلومین و هیوسین مورد استفاده در کودکان قرار می‌گیرند.
ضد تشنج: در برخی موارد، داروهای ضد تشنج ممکن است برای کاهش علائم گاستروپارزی مورد استفاده قرار گیرند.
ضد افسردگی: برخی از داروهای ضد افسردگی ممکن است به کاهش علائم گاستروپارزی مانند درد شکم و سوزش معده کمک کنند.
ضد اضطراب: داروهای ضد اضطراب ممکن است به کاهش علائم گاستروپارزی که به علت تنش و استرس ایجاد می‌شوند، کمک کنند.

درمان جراحی

در بعضی موارد، درمان گاستروپارزی در کودکان با جراحی صورت می‌گیرد. روش‌های جراحی مختلفی برای درمان گاستروپارزی در کودکان وجود دارد، که در زیر به برخی از این روش‌ها اشاره شده است:

Fundoplication: یکی از روش‌های جراحی برای درمان گاستروپارزی در کودکان، Fundoplication است. در این روش، بخش بالای معده به دور از مری و پایین غشا برای تقویت کردن سدیج معده از بین برده می‌شود.
LINX: یک روش جدید برای درمان گاستروپارزی در کودکان به نام LINX وجود دارد. در این روش، یک حلقه کوچک از جنس فلزی به دور از محل چرخه مری که به معده متصل است، قرار داده می‌شود.
آنتروپلاستی: در برخی موارد، آنتروپلاستی (Entero-plasty) به عنوان روش درمانی برای کودکان با گاستروپارزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش، بخش بالای معده به دور از مری و پایین غشا برای تقویت کردن سدیج معده، با یک پارچه قوی نواری محکم شده و مری به دور آن می‌چرخد.
افزایش طول روده: در برخی موارد، برای درمان گاستروپارزی در کودکان، انجام عملیات افزایش طول روده می‌تواند مفید باشد. در این روش، بخشی از روده بیشتر از حد نیاز برای جذب مواد غذایی، برای ایجاد یک سد جایگزین در بین معده و مری، استفاده می‌شود.

عوارض عدم درمان گاستروپارزی

عدم درمان گاستروپارزی می‌تواند به مشکلات جدی سلامتی منجر شود. برخی از عوارض عدم درمان گاستروپارزی عبارتند از:

تغذیه نامناسب: کاهش حرکت معده می‌تواند باعث کاهش اشتها و سوء تغذیه در کودکان شود. این مشکل می‌تواند به کاهش وزن، فشار خون پایین و نارسایی قلبی منجر شود.
استفراغ مزمن: استفراغ مزمن ممکن است باعث کاهش الکترولیت‌های بدن شود که می‌تواند به مشکلاتی مانند دیابت نوع 2، فشار خون پایین و بیماری‌های کلیوی منجر شود.
اختلالات روده‌ای: سیستم گوارشی با همکاری عضلات معده و روده کار می‌کند. هرگونه اختلال در کنترل حرکت معده می‌تواند باعث اختلالات روده‌ای شود که باعث مشکلاتی مانند یبوست، اسهال و درد شکمی می‌شود.
اختلالات خواب: کاهش حرکت معده ممکن است باعث بروز درد شکمی شدید در شب و اختلالات خواب شود.
عفونت‌های مزمن: استفراغ مزمن ممکن است باعث آسیب به مجاری تنفسی شود که باعث بروز عفونت‌های مزمن مانند عفونت‌های تنفسی بالایی، عفونت‌های دستگاه تنفسی و سینوزیت می‌شود.

گاستروپارزی دیابتیک کودکان

گاستروپارزی دیابتیک در کودکان، یکی از عوارضی است که ممکن است در برخی از کودکان دیابتی رخ دهد. در این حالت، علائم گاستروپارزی مانند درد شکم، سوزش معده، تهوع و استفراغ ممکن است بیشتر شدید شوند و بهبود آن‌ها با درمان استاندارد دشوارتر می‌شود.

درمان گاستروپارزی دیابتیک در کودکان شامل اقدامات زیر است:

کنترل دقیق دیابت: برای کاهش علائم گاستروپارزی دیابتیک در کودکان، بهتر است دیابت آن‌ها تحت کنترل دقیق قرار گیرد. برای این منظور، پزشک معالج ممکن است به کودک شماره داروها و دستورالعمل‌های لازم را تجویز کند.
تغییر رژیم غذایی: تغییر رژیم غذایی ممکن است برای کاهش علائم گاستروپارزی دیابتیک در کودکان مفید باشد. پزشک ممکن است به کودک نکاتی راجع به مواد غذایی خاصی که باید مصرف کند، مانند مواد غذایی با فیبر بالا، پروتئین‌ها و مواد شیرین، بگوید.
داروهای ضد ترشح اسید معده: برای کاهش سطح اسید معده و بهبود علائم گاستروپارزی دیابتیک در کودکان، ممکن است پزشک داروهای ضد ترشح اسید معده مانند مهار کننده‌های پمپ پروتون (PPI) و آنتاگونیست‌های گیرنده H2 تجویز کند.
داروهای ضد اسپاسم: در برخی موارد، داروهای ضد اسپاسم ممکن است برای کاهش علائم گاستروپارزی دیابتیک در کودکان مفید باشد.
جراحی: در موارد شدید گاستروپارزی دیابتیک در کودکان، جراحی ممکن است برای کاهش علائم و بهبود بیشتر آن‌ها لازم باشد.

بیماری های مرتبط با گاستروپارزی

گاستروپارزی در کودکان می‌تواند علائمی را در بیماران با بیماری‌ها و مشکلات مرتبط با دستگاه گوارش ایجاد کند. در زیر به برخی از بیماری‌های مرتبط با گاستروپارزی در کودکان اشاره شده است:

رفلاکس معده-مری (GERD): GERD یکی از بیماری‌های مرتبط با گاستروپارزی در کودکان است که باعث بروز سوزش معده، درد شکم، سوزش قفسه سینه، تهوع و استفراغ می‌شود. علاوه بر این، کودکان مبتلا به GERD ممکن است مشکلاتی مانند سختی در گفتار، به خصوص در اوایل صبح، داشته باشند.
تورم یا التهاب مری: در برخی موارد، گاستروپارزی در کودکان می‌تواند باعث تورم یا التهاب مری شود. علائمی مانند سختی در تنفس، سرفه، تنگی نفس و تغییر رنگ پوست ممکن است ایجاد شود.
بیماری تقویت‌کننده معده (PUD): بیماری تقویت‌کننده معده نیز می‌تواند یک بیماری مرتبط با گاستروپارزی در کودکان باشد. این بیماری باعث ترشح اسید معده بیش از حد، درد شکم و تهوع می‌شود.
اختلالات روده‌ای: برخی از اختلالات روده‌ای مانند عفونت‌های گوارشی، آسیب‌های روده‌ای و بیماری کرون نیز می‌توانند با گاستروپارزی در کودکان همراه باشند.
بیماری سلیاک: بیماری سلیاک یک بیماری مرتبط با گاستروپارزی در کودکان است که باعث تحریک سیستم ایمنی در برابر گلوتن می‌شود. علائمی مانند درد شکم، تهوع، اسهال و کاهش وزن ممکن است رخ دهد.

وینکل